آداب و روسوم مردم مازندران در شب یلدا
شب یلدا در مازندران چگونه است؟
در مازندران شب یلدا بسیار با اهمیت و گرامی داشته می شود. در این شب همه مردم به خانه پدر بزرگها و مادر بزرگها رفته و ضمن دور هم نشینی و خواندن فال حافظ و فردوسی خوانی به خوردن تنقلات و میوه جات خصوصا” انار و هندوانه و ازگیل می پردازند و با خوردن و نوشیدن و شنیدن صحبتها و داستان های بزرگترها شب را به صبح می رسانند و معتقدند که صبح بعد از یلدا روز پیروزی خورشید بر سیاهی و تاریکیها است.
خوردنی های محلی و سنتی مازندرانی ها در شب یلدا
مازنی‌ها هم مانند خیلی از شهر‌های کشور دور همنشینی و خوردن خوراکی‌هایی، چون هندوانه، انار و آجیل را دارند. علاوه‌بر این، حلوا، کیک، گندم‌برشته، پرتقال، ازگیل، نخودبرشته، کشمش، بادام شیرین، نارنگی، سیب، لیموشیرین، خربزه، کدوحلوایی ورقه‌ورقه و خشک‌شده و نیشکر هم جزء خوراکی‌های این شب بین آنهاست. معمولا از دو روز قبل برای این شب که به آن «چله‌شو» می‌گویند، آماده می‌شوند و خانم‌ها شاخه‌ای گل یا سبزه در سفره شب‌چله می‌گذارند و کرسی را آماده می‌کنند. مازنی‌ها دو شیرینی سنتی خود به نام‌های «پشت‌زیگ» یا همان کنجدعسلی و «پیس‌گندل» هم دارند که آن‌ها را برای چنین شبی می‌پزند. رسم این است که مازنی‌ها در این شب پلوخورش بخورند و به اعتقاد بعضی، این شب، شب قورمه‌پلا و مرغنه‌کوکو است.
انجام فال گردوی مازنی ها در شب یلدا چگونه است؟
آن‌ها هم سنت فال حافظ را دارند، اما اگر دیوان حافظ در اختیار نداشتند، فال گردو می‌گیرند، به‌طوری که یک سینی گردو را روی کرسی می‌گذارند و همه چشم‌هایشان را می‌بندند و هر نفر پنج یا ۶ گردو برمی‌دارد و با نیتی که می‌کند به خانه می‌برد. معمولا این گردو‌ها را زیر بالش یا تشک می‌گذارند و صبح که شد آن‌ها را می‌شکنند. اگر مغز گردو‌ها سفید و سلامت باشد، آن را به نیکی برداشت می‌کنند، به این معنا که فال‌شان خوب آمده است. علاوه‌بر فال گردو، فال امیری هم می‌گیرند که یک نفر در جمع، امیری‌خوانی می‌کند. این فرد معمولا رباعی‌های امیری زیادی را از حفظ دارد. هر فردی یک نشانه از خودش مانند سنجاق یا حتی انگشتری که دارد را داخل یک کوزه می‌اندازد. سپس دختربچه‌ای را از جمع انتخاب می‌کنند که به خاطر پاکی و زیبایی‌اش با دست بردن در کوزه، یکی از نشانه‌ها را بردارد و به امیری‌خوان بدهد. او هم یک دوبیتی برای صاحب آن نشان می‌خواند.
منبع: خبرگزاری میزان ، روزنامه فرهیختگان