درمان کبد چرب به روش خانگی و با درمان گیاهی و گیاهان دارویی
کبد یکی از بزرگ ترین و حساس ترین اندام های حیاتی بدن است که نقش بسیار مؤثری در سلامت دارد. به همین خاطر، حفظ بهداشت و سلامت کبد این عضو حیاتی به دلیل نزدیکی با دیگر اندام های مهم از قبیل معده، طحال و روده‌ها اهمیت بسیاری دارد. یکی از مشکلاتی که کبد با آن درگیر است، تولید چربی بیش از حد معمول توسط خودش است.
بیماری کبد چرب بیماری است که به مرور زمان کبد ملتهب می شود و آرام آرام چربی در سلول های کبد می نشیند و یکی یکی سلول های آن را از بین می برد. کشیدن سیگار و کم تحرکی و خوردن غذا های چرب شیوع بیماری کبد چرب را سرعت می بخشد.
کبد چرب در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارد و بعد که بیشتر می شود گاهی درد شکم و احساس پری و درد در ناحیه کبد به وجود می آورد. پرشدن کبد با چربی یا همان کبد چرب می تواند نتیجه مصرف طولانی بعضی از داروها مثل کورتون ها و لبوستاتین هم باشد.
کبد چرب بیماری جدی و خطرناک است که زمانی اتفاق می افتد که چربی موجود در کبد از ۱۰ درصد بیشتر شود. علائم کبد چرب در مراحل ابتدایی مشخص نیست اما اگر شدید شود سبب ابتلا به بیماری‌ها خطرناکی همچون سرطان کبد و سیروز کبدی می‌شود.
ویدیو پیشنهادی علت و درمان کبد چرب
در حالت طبیعی، چربی برای کبد مفید است، ولی اگر تولید چربی در بدن به بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کبد برسد، فرد در معرض ابتلا به انواع بیماری های کبدی قرار می‌گیرد. در برخی موارد تشخیص دیر هنگام بیماری و عوارض ناشی از آن، باعث بروز ناهنجاری‌ها و مشکلات شدید جسمی می‌شود.
شایع ترین علت ابتلا به کبد چرب تغذیه نامناسب است
عدم رعایت نکات تغذیه ای شایع ترین علت ابتلا به بیماری کبد چرب است و مهمترین راه برای مقابله و پیشگیری از بیماری کبد چرب رژیم غذایی صحیح است.
هرچند که مشکلات تغذیه ای در تمام رده های سنی و جنسی دیده می‌شود اما هر چه سن افزایش می‌یابد مشکلات بیشتری خود را نشان می‌دهد. بدین ترتیب بیماری های کبدی نیز در همه سنین با ضررهای متفاوتی رو به رشد است.
اصلاح شیوه زندگی مهمترین راه مقابله با بیماری های کبدی است و خانواده هایی که در آنها سابقه دیابت، فشار خون و اسید اوریک، دیده می‌شود استعداد ابتلا به کبد چرب را دارند که اگر اصلاح نشود این استعداد از حالت بالقوه به حالت بالفعل در خواهد آمد.
با توجه به افزایش شیوع بیماری های کبدی مانند کبد چرب، هپاتیت B و C ناشی از علت های تغذیه ای و ویروسی است. باید توصیه‌های تغذیه ای را جدی گرفت. زیرا این اختلالات نهایتا به نارسایی شدید منجر شده و ادامه حیات را مختل می‌کند. اکثر بیماری‌های کبدی وقتی به این مرحله برسند راهی جز پیوند کبد برای درمان آنها وجود نخواهد داشت.
انواع کبد چرب ( الکلی و غیر الکلی )
به طور کلی، کبد چرب به دو نوع الکلی و غیر الکلی تقسیم می‌شود. بیش از ۱۵ میلیون آمریکایی در مصرف مشروبات الکلی زیاده روی می‌کنند که بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد از آنها در نهایت به بیماری کبد چرب مبتلا می‌شوند. بیماری کبد چرب حتی با مصرف مقدار کمی از مشروبات الکلی نیز بروز می‌کند.
کبد چرب الکلی
در ابتلا به کبد چرب الکلی، ژنتیک یا وراثت ( انتقال از والدین به فرزندان ) به دو شکل نقش موثری دارند؛ در یک روش، روی مقدار الکل مصرفی تأثیر گذاشته و در روش دیگر، روی میزان آنزیم های کبدی که در تجزیه یا سوخت و ساز الکل دخیلند، مؤثر است.
چند عوامل مهم دیگری که در ایجاد کبد چرب الکلی نقش دارند، می توان به این موارد اشاره کرد: هپاتیت C که به التهاب کبد منجر می‌شود، تجمع بالای آهن چاقی و رژیم غذایی.
کبد چرب غیرالکلی
نوع دیگر بیماری کبد چرب ، کبد چرب غیرالکلی است که شایع ترین علت ابتلا به بیماری مزمن کبدی به شمار می‌رود. تجمع بیش از حد چربی در کبد برخی افراد، آنها را مستعد ابتلا به بیماری کبد چرب می‌کند. در کبد چرب غیرالکلی، مبتلایان معمولا الکل مصرف نمی‌کنند یا مقدار مصرف آنها بسیار پایین است و ابتلا به کبد چرب می‌تواند به آسیب دائم به کبد منجر شود.
در نتیجه بروز بیماری کبد چرب، کبد بزرگ شده و در طول زمان، بافت‌های زخم شده جایگزین سلول های کبدی می‌شوند که سیروز کبدی نام دارد.
در چنین مرحله از بیماری کبدی ، کبد بدرستی کار نمی کند و فرد دچار نارسایی کبدی می‌شود و در نهایت به دلیل وخامت بیماری، جان خود را از دست می‌دهد. هر دو نوع کبد چرب (کبد چرب الکلی و کبد چرب غیرالکلی) در دنیا شایع است؛ ولی نوع کبد چرب غیرالکلی آن شیوع بیشتری دارد. به طوری که بیش از ۲۰ درصد افراد بالغ به کبد چرب غیرالکلی مبتلا می‌شوند و بالاتر از شش میلیون کودک از یکی از انواع بیماری کبد چرب رنج می برند که در میان کودکان آسیایی و اسپانیایی بیشتر مشاهده می‌شود.
شواهد اخیر نشان می دهد کبد چرب غیرالکلی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را در کودکانی که از چاقی و اضافه وزن رنج می‌برند، افزایش می‌دهد.
علت اصلی ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی هنوز بدرستی مشخص نیست، ولی در این میان، برخی عوامل مؤثر، خطر ابتلا به کبد چرب غیرالکلی را افزایش می‌دهد. در برخی موارد، علت خاصی برای کبد چرب غیرالکلی یافت نمی‌شود، ولی شواهد حاکی از آن است که وراثت نقش مؤثری در این میان ایفا می‌کند.
از سوی دیگر، احتمال بروز بیماری کبد چرب غیرالکلی در افراد میانسالی که چاق هستند، بالاتر است. این افرد همچنین از کلسترول یا تری گلیسیرید بالا و دیابت یا علائم پیش‌دیابتی (مقاومت انسولینی) رنج می‌برند.
راه های جلوگیری از چرب شدن کبد چیست؟
به گفته کارشناسان مهمترین راهکار برای مقابله با بیماری کبد چرب پیشگیری است که باید افراد با مراجعه به پزشکان متخصص از سلامت خود آگاه شوند. اگر مبتلایان به بیماری کبد رژیم غذایی مناسب و فعالیت ورزشی بیشتری داشته باشند علاوه بر کاهش وزن خود می توانند نسبت به درمان بیماری کبد چرب اقدام کنند.
مبتلایان به بیماری کبد باید از خوردن برنج، سیب زمینی، نان ، شیرینی، حبوبات و هر مواد غذایی که انرژی و کالری زیادی دارند پرهیز کنند.
درمان کبد چرب
بیماری کبد چرب در بیشتر افراد با داروهایی مثل متفورمین و ویتامین ای درمان می شود اما در بعضی از افراد به آخرین مرحله بیماری کبد چرب که سیروز کبد هست می انجامد.
یکی از مهمترین عواملی که می تواند از رسوب چربی ها در بافت کبد جلوگیری کند اصلاح رژیم غذایی است.
جایگزین کردن پروتئین گیاهی به جای پروتئین حیوانی بویژه گوشت قرمز می تواند تاثیر زیادی در کاهش جذب چربی و تری گلیسرید در بافت کبد داشته باشد. به افراد مستعد به کبد چرب و التهاب کبد توصیه می کنند در طول هفته برای تهیه غذای خود از گوشت قرمز و سویا در کنار هم استفاده کنند و مصرف گوشت قرمز را به حداقل برسانند.
درمان کبد چرب با پوست سیب
وجود ماده ای به نام اسید اورسولیک در پوست سیب با کاهش خطر ابتلا به چاقی و دیابت از بروز کبد چرب پیشگیری کرده و در صورت ابتلا آن را مهار می‌کند. پوست سیب سبب ذخیره چربی قهوه ای در بدن می‌شود که با افزایش دما در ماهیچه‌ها و عضلات، چربی سوزی می کند.
مصرف سیب با پوست سبب کاهش وزن، اختلالات قلبی عروقی، انسداد عروق کرونل، حملات قلبی و فشار خون می‌شود. در بیشتر موارد بیماری دیابت، کلسترول بالا، مقاوت به انسولین و اضافه وزن منجر به کبد چرب می‌شود.
افزایش فعالیت بدنی، داشتن سبک زندگی مناسب و پیروی از برنامه غذایی مغذی و سالم بهترین روش برای درمان کبد چرب است.
پیشگیری از کبد چرب با ورزش
همانطور که اشاره شد چاقی به ویژه چاقی شکمی نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به کبد چرب دارد. بر همین اساس، داشتن پیاده روی منظم به میزان حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در روز توصیه می شود. اگر شما وقت رفتن به باشگاه ورزشی را ندارید، پیاده روی در مسیر کار یا پارک را می توانید جایگزین نمایید.
حواستان باشد که ۳۰ دقیقه ورزش در طول روز، از بهترین راه‌های درمانی برای بهبود بیماری کبد چرب است.
درمان کبد چرب با ورزش
متخصصین بیماری های کبد و گوارش معتقدند اولین و مهمترین گام در درمان بیماری کبد چرب ورزش کردن است و بیمار باید سبک و روش زندگی خود را تغییر بدهد.
مجموعه ای از عوامل باعث رسوب مزمن چربی در کبد و التهاب و نارسایی مزمن در کبد می شوند در بین این عوامل دیابت یک علت مهم و شناخته شده در ایجاد کبد چرب می‌باشد و هر چه طول مدت ابتلا به دیابت طولانی باشد و یا درمان آن ناقص انجام گیرد احتمال ابتلا به کبد چرب در این افراد بیشتر است و در آنها ابتلا به التهاب ناشی از کبد چرب بیشتر از افراد عادی است.
تغییر الگوی غذایی در دهه های اخیر و بخصوص افزایش مصرف غذاهای چرب و آماده و نداشتن تحرک و فعالیت فیزیکی منظم باعث افزایش وزن و چاقی در بیشتر افراد شده است. یکی از عوارض این تغییر الگوی زندگی شیوع بیماری های مختلف و از جمله بیماری کبد چرب است.
معمولا اکثر بیماران مبتلا به کبد چرب بین ۴۰ تا۶۰ سال سن دارند و این بیماری در زنان شایع تر است. کبد چرب در کودکان با سن بالاتر از ۱۰سال نیز می‌تواند ایجاد شود. این اختلال کبدی مزمن بوده و برای سالها پایدار خواهد ماند.
چاقی به تنهایی می تواند باعث بروز بیماری کبد چرب باشد و عوامل ژنتیکی در کنار دیگر عوامل در ایجاد کبد چرب دخیل است، در برخی بیماران افزایش چربی خون جزء LDL کلسترول در بیماران مبتلا رویت می‌شود که در درمان این افراد کم کردن LDL نقش موثری خواهد داشت.
برخی افراد هستند که در آنها بیماری های زمینه منجر به ابتلای آنها به کبد چرب غیر الکلی می‌شود مثل اختلال در متابولیسم و برخی هپاتیتهای مزمن مثل هپاتیت Bو C هم ممکن است همرا با کبد چرب دیده شود .
با توجه به معرفی علت هایی مثل چاقی و دیابت که باعث بروز بیماری کبد چرب می شود، با انجام دادن ورزش می توان از عللی که خطر بروز بیماری کبد چرب را افزایش می دهد ، جلوگیری کرد. در واقع بهترین روش و آسان ترین راه درمان کبد چرب حذف عوامل ایجاد کننده بیماری کبد چرب است.
به عنوان مثال فرد چاقی که دچار کبد چرب شده است با انجام ورزش بصورت مستمر و مرتب ( حداقل ۵ بار در هفته و هر بار ۲۰ دقیقه پیاده روی یا دویدن آهسته)، و همچنین با اصلاح شیوه تغذیه از طریق یک رژیم غذایی سالم و متعادل، کم کالریی و کم چرب می تواند اضافه وزنش را کاهش دهد.
فرد دیابتی با کنترل دیابت خود که پیش از این اشاره شد که فرد دیابتی علاوه بر درمان دارویی توسط پزشک و رژیم غذایی با فعالیت های بدنی و ورزش منظم می تواند دیابت خود را کنترل کند و با کنترل این بیماری از بیماری کبد چرب نیز رهایی پیدا می کند.
دکتر مهدی پزشکی مدرس متخصص گوارش در خصوص درمان بیماری کبد چرب معتقد است: بیماری کبد چرب درمان دارویی و قطعی ندارد و تنها با ورزش می توان این بیماری را بهبود بخشید.
داشتن یک رژیم غذایی صحیح ، کاهش وزن و ورزش موثرترین راه های درمان کبد چرب است. اما شناخته شده ترین و معروف ترین روش برای درمان کبد چرب ورزش همراه با کاهش وزن است و حتی دیده شده در بیمارانی که کاهش وزن نداشته اند، ورزش نقش مهمی در بهبود کبد چرب را داشته است و در آخر استفاده از داروهای کاهنده قند خون در بیماران دیابتی و استفاده از داروهای کاهنده LDL در بیماران مبتلا به کلسترول از راه های مفید در کنار ورزش و کاهش وزن برای درمان کبد چرب است.
هرچند احتمال وقوع مرگ یا از کار افتادن کامل کبد در پی بروز عارضه بیماری کبد چرب بسیار کم است، اما به دلیل عملکرد حیاتی که کبد در تصفیه و پالایش خون، تنظیم هورمون های بدن، ذخیره گلوکز (قند)، ترشح صفرا و کمک به هضم غذا و… دارد، توجه به درمان بموقع آن بسیار اهمیت دارد.
ورزش مناسب درمان کبد چرب
برای درمان کبد چرب ورزش خاصی توصیه نشده است و این افراد ممنوعیتی برای ورزش کردن ندارند اما طبق توصیه پزشکان به بیماران مبتلا به کبد چرب این افراد یا باید هر روز ۲۰ دقیقه ورزش کنند یا یک روز درمیان یک ساعت به انجام فعالیت‌های ورزشی بپردازند.
بیماران باید بدانند که ورزش باید مداوم و به طور مستمر انجام شود تا تاثیرگذار باشد نه اینکه ۲ روز آن را انجام دهند و ۳ روز انجام ندهند. ضمن اینکه لازم نیست این ۲۰ دقیقه یا یک ساعت، مداوم باشد، بیمار می تواند ۲ تا ۱۰ دقیقه یا ۴ تا ۱۵ دقیقه ورزش کند. این توصیه به خصوص برای افرادی است که به دلیل مشکلات اسکلتی-عضلانی قادر به ورزش طولانی نیستند.
فرد یا باید سریع راه برود یا از سربالایی بالا برود و … تا به بدن فشار بیاید و عرق کند، ضربان قلبش تند شود و به نفس نفس زدن بیفتد. چنین ورزش هایی هم وزن را پایین می آورد و هم کبد چرب را بهبود می بخشد.
پیشگیری کبد چرب با گیاهان دارویی
گیاه خار مریم
گیاهان دارویی از جمله گیاه خار مریم که ترکیبی به نام سیلی مارین دارد می تواند در کاهش میزان جذب چربی به ویژه چربی بد LDL ، تری گلیسرید و کاهش جذب کلسترول موثر باشد.
بسیاری از درمان گران گیاه خار مریم را موثرترین گیاهان دارویی برای کبد چرب می شناسند و مصرف دمنوش یا خشک گیاه خار مریم همراه با غذا را موثر می دانند.
شربت خارمریم تاثیر چشمگیری در رفع مشکلات کبدی از جمله کبد چرب، دفع سنگ کلیه و کبد و بیماری های پوستی از قبیل خارش، اگزما و پسوریازیس دارد.
شربت خارمریم (خارمریم به علاوه کاسنی به علاوه شاتره به علاوه عسل) شامل ویتامین های A، B، C، E، K ، کربوهیدرات، سدیم، پتاسیم، اسیدفولیک، منیزیم، منگنز، آهن، پروتئین، کلسیم، روی (زینک)، قند گلوکز، ساکاروز و فراکتوز و فلاونوئید ها از قبیل سیلی مارین، سیلیبین، سیلی دیانین، گلوتاتیون و غیره است.
چای سبز
نوشیدن چای سبز یا عصاره این گیاه دارویی تاثیر زیادی در پیشگیری از تجمع و رسوب چربی ها در اطراف کبد دارد. البته در کنار نوشیدن چای سبز رژیم غذایی سرشار از سبزیجات و میوه ها در برنامه غذایی ضروری است. درمان گران چینی بر این باورند که نوشیدن چای سبز بطور مستمر می تواند از ابتلا به سرطان کبد نیز پیشگیری کند.
زنجبیل
یکی از شیوه های کاهش جذب چربی در جریان گردش خون و اندام های داخلی گنجاندن زنجبیل در برنامه غذایی هفتگی است. افرادی که در طول هفته دو تا سه بار زنجبیل استفاده می کنند می توانند از خواص درمانی آن در افزایش میزان متابولیسم و سوخت و ساز بدن و کاهش جذب چربی ها بهره مند شوند.
منبع: yjc.ir